දෙමළ කෙස් ගහක් සත පනස් පහයි! (කෙහෙල්කොටුවේ චූටි මහත්තයාගේ කතාවක් )

“ඔය කොයි දේ ගැන වුනත් ටික ටික හරි දැනගෙන ඉන්න හොඳයි ............!“ දවසක් අම්මා කිව්වා. ඇත්තටම ලෝකේ තියෙන ඕනෙම දෙයක් ගැන තොරතුරු දැනගෙන ඉන්න එකේ ප්‍රයෝජනය මොකද්ද? මම දහ අතේ කල්පනා කලා. ඒකට නියම උත්තරේ දවසක් මට ලැබුනා.

එදා උදේම පැමිණීම ලකුණු කරලා ඉවර වුනු නිරූපා ටීචර් පොත වහලා මුලු පන්තිය දිහාම බෑරෑරුම් මූණක් හදාගෙන බැලුවා.

“හරි දැන් අත උස්සන්න බලන්න ඊයේ දුන්නු ගෙදර වැඩ කරගෙන ආපු අය........................ “

මාව උඩ ගියා. මම හිතාගෙන හිටියේ පරිසරය පාඩමට ගෙදර වැඩ දුන්නේ නැහැයි කියලා. මම ඊයේ ගෙදර ගිය හැටියේ සේරම ගෙදර වැඩ ටික මතක් කලා. මුලින්ම කලේ චිත්‍රෙ ඇඳපු එක. මම චිත්‍රෙට ඇන්දේ බයිසිකල් තරගයක අවස්ථාවක්. තරගකාරයෙකුට වතුර පනිට්ටුවක් විසිකරන උදව් කාරයෙකුත් එක්කලා. චිත්‍රෙ මම හිතපු හැටියට ම ආවා. බයිසිකල් රේස්කාරයා වතුර පාරේ සැරට මූණ අහකට හරවාගෙන ඉන්නවා. උදව් කාරයා ගලක් විසිකරද්දි වගේ එක කකුලක් ඉස්සරහට තියලා වතුර පණිට්ටුව වේගෙන් වනද්දි ඒක ඇතුලේ තිබුනු වතුර, සයිකල් රේස් කාරයගේ මූණටයි උරහිසටයි වැදිලා විසිරිලා යනවා. ඒක ජාති චිත්‍රෙ! මොකද වේගෙන් එන බයිසිකල්කාරයට වේගෙන් වදින වතුර පාර අඳින්න මට ලේසි වුනේ නෑ. වතුර බින්දු විසිරිලා යන එක අඳින්න මට හවස් වරුවෙන් සෑහෙන කාලයක් ගතවුනා. ඊලගට එකතු කිරීම පාඩමට දුන්නු ගණන් ටික එකතු කලා. වැඩියෙන් ම අමාරු උත්තරේට යටින් අඳින ඉරි කෑලි දෙක සමානව අඳින එක. ඊටත් පස්සේ අත්වැඩ පාඩමට කියලා දුන්නු හැටියට කොහුකෙඳි වලින් ලණුවක් අඹරලා ඒක ලණු මූඩියක් හැටියට ඔතලා පොත් මල්ලට දා ගත්තා. ඔය සේරම වැඩ කලත් පරිසරයට ගෙදර වැඩ දුන්නයි කියලා මට අමතක වෙලා.

“කෝ........... ඇයි අත උස්සගෙන නැත්තෙ..... ලියාගෙන ආවේ නැද්ද?“ නිරූපා ටීචර් මම ලගට ආවා. මට කරගන්න දේකුත් නෑ. කියාගන්න දේකුත් නෑ. ඉතින් මම මොලේ අමාරුවක් නිසා හැමදේම අමතක වුනු අසරණ ළමයෙක් වගේ පුටුව පස්සට ඇදලා හිට ගත්තා. මගෙන් උත්තරයක් ගන්න බැරි බව දැනගත්තු නිරූපා ටීචර් බොහොම සද්දෙන් පන්තියේ අනිත් ළමයින්ගෙන් මෙහෙම ඇහැව්වා.

“හැමෝම කියන්න බලන්න මොකද්ද ඊයේ මම ගෙදර දි කරගෙන එන්න කිව්ව වැඩේ................“

ළමයි හැමෝම එකාවගේ එකපාර “ගෙවත්තේ දී සොයා ගත හැකි බෙහෙත් පැලෑටි දහයක නම් ලියන්න“ කියලා කිව්වා. දෙයියෝ සාක්කි! ඔන්න දැන් මට හැමදේම මතක් වුනා. ඒත් දැන් පරක්කු වැඩියි. හැමදේම නරක අතට සිද්ධ වෙලා ඉවරයි. මට කරන්න තියෙන්නෙ වෙන දෙයක් බලාගෙන ඉන්න එක විතරයි.

“දැන් මතක් වුනාද?“ නිරූපා චීටර් මට සද්දයක් දැම්මා.

හැමදේම මතක් වෙලා තිබුනත් මට කියන්න පුලුවන්ද “ඔව් ටීචර්“ කියලා. එහෙම වුනොත් මම නිකම්ම වැරදිකාරයා වෙනවා. ඒත් බොරු කියන එකත් නරක පුරුද්දක් නේ. ඉතින් මම ගෙදර වැඩ වලට අධිපති දේවතාවිය කටට සාපයක් දැම්ම ම කොහොමද, අන්න ඒ විදිහට කතා කරගන්න බැරි අසරණයෙක් වගේ පංති කාමරේ වහලේ දිහා බලාගෙන උළු ගණන් කරන්න ගත්තා.

නිරූපා ටීචර්ට හොඳටම කේන්ති ගියා. එයා මම ඉන්න ඩෙස් එකට වේගෙන් වේවැල් පාරවල් දෙකක් ගහලා මගේ අවධානය ආපහු චීටර්ගේ පැත්තට ගත්තා. “මොකද්ද ඔයාට මම දෙන දඬුවම ආ......“ නිරූපා ටීචර් මගෙන් ඇහැව්වා. මම නෙමේ වචනයක් වත් කතා කලේ. ටීචර්ට තවත් කේන්ති ගියා. ඇයි මක් කරලවත් ටීචර්ට මගෙන් වචනයක් ගන්න බැරි වුනානේ. ළමයි හැමෝමත් අපේ දිහා බලාගෙන. ඊලගට නිරූපා ටීචර් “හරි ඔයාට කතා කරන්න බෑනේ.... ඒකට මම ගාව තියෙනවා බේතක්......“ කියාගෙන පංතිය ඉස්සරහට ගියා. ඊලගට මුලු පන්තියෙම ‍ළමයි දිහා බලාගෙන මෙහෙම කිව්වා. 

“හරි දැන් මේ කතා කරන්න බැරි ළමයව අපි කොහොම හරි කතා කරවන්න ඕනේ නේද?“

“ඔව් ටීචර්.......“ 

“කතා කරන්න බැරි වුනොත් මේ ළමයා පව් නේද?“

“ඔව් ටීචර්.......“ ළමයි හැමෝම එකාවගේ කිව්වා. හරියට මමත් එක්ක අරියාදුවට වගේ.

“අපි කොහොම ද ඒක කරන්නෙ.......අපි මෙයාට ඉස්සරහට ඇවිල්ලා කතාවක් කරන්න කියමු නේද?“ නිරූපා ටීචර් තාලෙට එහෙම කිව්වා.

“නියමායි........“ ඒ සද්දෙන් මුලු පන්තිය හෙල්ලුනා. මට තේරුනා මම දැන් බෙල්ල මුලටම හිරවෙලා ඉන්නෙ කියලා. මොකද නිරූපා ටීචර් කිව්වා මම ඉස්සරහට ඇවිල්ලා කතා කරනකල් පාඩමේ ඉතුරු වෙලා තියෙන කිසිම කොටසක් පංතියට උගන්වන්නෙ නැහැයි කියලා. ඒක නිසා ගෑල්ලමයි මට රැව්වා. මම නිසා ඒගොල්ලන්ට ඉගෙන ගන්නත් නැති වෙනවාලු. පිරිමි ළමයින්ගෙන් ටික දෙනෙකුත් ඒකට එකතු වුනා. හැබැයි සමහරු නම් මේ ප්‍රස්නේ දිගින් දිගට ඇදිලා ගිහිල්ලා කාලේ ගතවෙලා යන එකට හිත යටින් සතුටු වෙනවා කියලා මට තේරුනා.

කොහොමවත් ගැලවීමක් නැති බව දැනගත්තු තැන මම හිත හදාගෙන පංතිය ඉස්සරහට යන්න පිටත් වුනා. මගේ දනිස් දෙක හීතලේ අල්ලපු වෙලාවක වගේ වෙවුලන්න ගත්තා. කකුල් දෙකට බරවා බැහැලා වගේ බරට තේරුනා. ඒත් මම නෙමයි උත්සාහය අතඇරියෙ.

ඊලගට “ඇත්තටම ඔයාට කතා කරන්න බැරිද කියලා බලන්න අපි කාටත් ඇහෙන්න තමන් කැමති දෙයක් ගැන කතාවක් කරන්නකෝ බලන්න......“ ටීචර් කිව්වා. මම මැලේරියා කාරයෙක් වගේ වෙව්ලනවා දැක්ක පංතියේ ගෑල්ලමයි හොදටම හිනා වුනා. පිරිමි ළමයි මට සහයෝගය දැක්වීමක් හැටියට ඒගොල්ලන්ට රැව්වා. මට හොඳටම කේන්ති ගියා. මම හිතාගත්තා හොඳවයින් කතාවක් කරලා මේ හැමොටම පාඩමක් උගන්වන්න මේක නියම වෙලාව කියලා.

මම මීට කාලෙකට කලින් පත්තරේ තිබුනු ලිපියක් මතක් කරගත්තා. ඒ දුම්රිය ගැන. “මුල්ම කාලේ දුම්රියට ඇන්ජිමක් තිබ්බේ නෑ. මිනිස්සු ලී වලින් පෙට්ටි හදලා ඒවට ගල් අගුරු පුරවලා ලී පිලි දිගේ පහලට තල්ලුකරගෙන ආවා. මුල්ම කාලේ රෝදවලට කන්තුවක් තිබුනෙත් නෑ. ඒ වෙනුවට කන්තුව තිබ්බේ පීල්ලට. එංගලන්තකාරයෝ තමා මුලින්ම ලී පිලි වෙනුවට යකඩ පිලී හදලා ලී පෙට්ටි එකට මූට්ටු කරලා මේ කෙරුවාව ටිකක් විතර එක විදිහක් කලේ.................“ වගේ දුම්රිය ගැන වැදගත් තොරතුරු ටිකක් මට මතක් වුනා. ඒත් පංතිය ඉස්සරහා ඒවා නිකම්ම ඇද බාන්න මට වුවමනා වුනේ නෑ. ඒක නිසා කතාවට හොඳ පටන් ගැන්මක් දෙන්න මම මෙහෙම කියන්න වුනා.

“සියලු දෙනාගෙන් අවසරයි, මම අද කතා කරන්න යන්නේ දුම්රිය ගැනයි. මම මුලින්ම දුම්රියට ගමනක් ගියේ පියරත්න මාමලාගේ ගෙදරයි. ඒ කොළඹ ඉදලා ගාල්ලටයි. දුම්රිය ගමන හරිම විනෝද ජනකයි. කොළඹින් ගමන් ගත්තු දුම්රිය මුහුදු වෙරළ ළඟින් ම ගාලු යන්න පිටත් වුනා. කඳුකරේට යන දුම්රිය උඩරට මැණිකෙට පට කුඩ දෙක දෙක කිය කිය බොහොම අමාරුවෙන් කඳු නැගගෙන යනවා කියලා මම අහලා තියෙනවා. ඒත් ගාලු ගිය දුම්රිය නම් පල්ලමේ යන නිසා ගියේ “දෙමළ කෙස් ගහක් සත පනස් පහයි, දෙමළ කෙස් ගහක් සත පනස් පහයි කියාගෙනයි“ 

ඇත්තටම මට කියන්න පුලුවන් වුනේ ඔච්චරයි.

නිරූපා ටීචර් බඩ අල්ලගෙන හිනාවෙන්න ගත්තා. එයාට හුස්ම හිරවෙයි කියලා මට බයත් හිතුනා. ගෑල්ලමයිනුත් පරණ කෝන්තර සේරම අමතර කරලා, “දෙමල කෙස් ගහක් සත පනස් පහයි..... හාහ් හාහ් හා.......“ කියලා පංතිය දෙක වෙන්න කෑ ගැහුවා. ඒකට පිරිමි ළමයිනුත් එකතු වුනා. ඇත්තටම මම විහිලුවක් කරන්න ගියා නෙමෙයි. කොච්චියේ සද්දේ මට ඇහුන හැටියට කිව්වා විතරයි. බොරුනම් ඕගොල්ලත් කෝච්චියකට කන්දීලා බලන එකයි. ඒත් ළමයින්ගෙ සද්දෙ හරියට ගාලුපාරේ කෝච්චි සීයක් ගියා වගේ. මුලු පංතිය ම දෙදරලා ගියා. නිරූපා ටීචර් වහාම වේවැල අරගෙන ගුරු මේසෙට තඩිබාලා පංතිය නිහඬ කලා. ඊලගට මට ගිහින් වාඩි වෙන්න කිව්වා. හිනා වෙන ගමන්ම!

අන්න එදයි මම දැන ගත්තේ ඔය කොයි දේ ගැන වුනත් ටික ටික දැනගෙන ඉන්න හොඳයි කියලා අම්මා කිව්වෙ මොකටද කියලා.

.........................................................

-කෙහෙල්කොටුවේ චූටි මහත්තයා.